PL
EN
DE
Rynkiem wiążą się początki Węgrowa. W 1414 r. przy placu targowym rozpoczęto budowę kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, Świętych Apostołów Piotra, Pawła i Andrzeja oraz Świętej Katarzyny, który ufundował w „swojej dziedzicznej wsi” wojewoda mazowiecki Piotr Pilikowic herbu Rogala.
Rynek miał kształt trójkąta wyznaczanego przez szlaki handlowe: Wielki Gościniec Litewski, jeden z najważniejszych szlaków Rzeczypospolitej łączący Warszawę z Wilnem oraz trakt gdański z Gdańska do Łukowa i Lwowa. W XVII w. przybrał regularny kształt. Pośrodku placu stał otoczony sukiennicami ratusz uwidoczniony na portrecie J. D. Krasińskiego z 1712 r., zniszczony w niewiadomym czasie, którego rozległe fundamenty odkryte zostały w 2011 r.
Z dawnej zabudowy miejskiej zachowała się bazylika zajmująca całą wschodnią pierzeję rynku, stojąca w miejscu pierwszego kościoła z 1414 r. Zabytkowy budynek z zegarem w narożniku ulicy Kościelnej to dawne kolegium księży komunistów (bartoszków) z I poł. XVIII w. Pierzeję północną zajmuje ciąg kamieniczek z II poł. XIX w. i Dom Gdański – barokowy dwór miejski z poł. XVIII w., niegdyś faktoria handlowa kupców gdańskich. Naprzeciw, po stronie południowej rynku, osiemnastowieczny budynek stacji poczty konnej i zajazdu, w którym nocowali znakomici goście, w tym król Stanisław August Poniatowski.
W narożnym budynku pierzei zachodniej przy ul. Żeromskiego kamienna tablica ku czci zakładników rozstrzelanych na rynku przez okupantów niemieckich w 1944 r.
Obecny wygląd Rynek Mariacki zawdzięcza rewitalizacji ukończonej w 2011 r. Zlikwidowano wówczas ulicę prowadzącą wzdłuż pierzei północnej zastępując ją traktem pieszym. Całość placu wyłożona została granitowymi płytami. Wymieniono oświetlenie i elementy małej architektury, zmodyfikowano wygląd zieleni miejskiej, nawierzchnie uliczne i chodniki wokół rynku, pośrodku rynku umieszczona została fontanna. Budynki zabytkowe otrzymały efektowną iluminację nocną. Rynek Mariacki jest centralnym punktem Węgrowa, miejscem spotkań, uroczystości, imprez i wydarzeń artystycznych.
Foto: H.Kowalewski
