Charakterystyka projektu
Projekt „Pan Twardowski na kogucie – niematerialne dziedzictwo kulturowe Słowian w edukacji dzieci i młodzieży” ma na celu wzmocnienie tradycji kulturalnych i tożsamości historycznej regionu, zwłaszcza u ludzi młodych, zacieśnienia więzi wspólnotowych wśród mieszkańców regionu, utrwalenie więzi z regionem oraz wzrost atrakcyjności turystycznej regionu.
Celem projektu jest wymiana doświadczeń w zakresie edukacji regionalnej dzieci i młodzieży w Polsce i na Ukrainie, poprzez wykorzystanie niematerialnego dziedzictwa w procesie wzajemnego poznawania kultury i tradycji Polski i Ukrainy.
Materiałem do pracy z uczniami będą legendy, baśnie i historia Podlasia oraz regionów Ukrainy. Miasto Węgrów i jego okolice stanowią bardzo ciekawy region, zarówno pod względem wydarzeń historycznych jak i pod względem turystycznym m.in. z Węgrowem wiążą się losy słynnego Mistrza Twardowskiego. W znajdującym się do dziś w Węgrowie w Bazylice Mniejszej zwierciadle, czarnoksiężnik wywołał ducha Barbary Radziwiłłówny.
Znana legenda o Mistrzu Twardowskim jest tylko pretekstem do zainteresowania ludzi młodych lokalnymi przypowieściami i baśniami.
I kiedy będziemy poznawać nasze legendy, te polskie i te ukraińskie, zauważymy wiele wspólnych wątków i motywów i chociaż różne mogą być przyczyny tych podobieństw, to niewątpliwie jednym z ich źródeł są nasze słowiańskie korzenie.
Warto sięgnąć do historii, tej nawet sprzed kilkunastu wieków, do czasów kiedy stanowiliśmy jeden naród słowiański, jedną wspólnotę. I warto dotrzeć do istoty tego, co tę wspólnotę czyniło. Bo przecież zadaniem współczesnych Polaków i Ukraińców, jako najbliższych sąsiadów jest wytworzenie wspólnoty celów, zadań, tak abyśmy szanując różnice umieli i chcieli znaleźć i pielęgnować to, co nas łączy i abyśmy na takich solidnych podstawach budowali naszą przyszłość i dobrosąsiedzkie stosunki.
Pan Twardowski na kogucie...
„Pan Twardowski na kogucie - niematerialne dziedzictwo kulturowe Słowian w procesie edukacji dzieci i młodzieży” to duży projekt edukacyjny realizowany przez węgrowskie szkoły oraz Urząd Miasta w Węgrowie, we współpracy ze szkołami z ukraińskich miast partnerskich Żółkiew i Skole oraz z zaprzyjaźnionym gimnazjum z Lwowa. Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Sąsiedztwa Polska - Białoruś – Ukraina INTERREG IIIA /TACIS CBC.
Działania w ramach projektu zainaugurowała uroczysta konferencja, która odbyła się 29 listopada 2007 roku w Węgrowskim Ośrodku Kultury. Wzięli w niej udział nauczyciele szkół ukraińskich oraz Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II i Gimnazjum w Węgrowie. Wykład inaugurujący wygłosił Zdzisław Skrok - autor książki pt.” Słowiańska moc czyli o niezwykłym wkraczaniu naszych przodków na europejską scenę”. Pisarz mówił o tym, co przed kilkunastoma wiekami czyniło z nas Słowian wspólnotę i co zadecydowało o sukcesie tego narodu, który zajął pół Europy i dziś stanowi grupę 500 mln ludzi.
Roman Postek - historyk sztuki, dyrektor Muzeum na Zamku w Liwie przybliżył zebranym postać Jana Twardowskiego. Mistrz jest jedną z najbardziej znanych legendarnych postaci związanych z Węgrowem, a to za przyczyną tajemniczego lustra, znajdującego się w tytule projektu i jako jego logo. Ale legenda o nim stanowi tylko pretekst do zainteresowania dzieci i młodzieży lokalnymi przypowieściami, legendami, baśniami, ponieważ treścią projektu jest szeroko rozumiana edukacja regionalna uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem właśnie niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
O roli nieuchwytnego dziedzictwa kulturowego i potrzebie wyrobienia u dzieci umiejętności opowiadania mówił na konferencji Michał Malinowski, założyciel Muzeum Opowiadaczy Historii w Konstancinie.
W trakcie konferencji Burmistrz Węgrowa - Jarosław Grenda przedstawił dotychczasowe doświadczenia Węgrowa we współpracy z Ukrainą. Goście z Żółkwi, Skolego, Lwowa i Rokitnego opowiedzieli o swoich szkołach i miastach, które reprezentowali.
Na zakończenie konferencji wystąpili uczniowie Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Węgrowie. Dzieci zaprezentowały tańce regionalne i współczesne oraz znane polskie piosenki.
Kilkudniowy pobyt nauczycieli z Ukrainy rozpoczęty konferencją miał na celu wzajemne poznanie się kadry pedagogicznej z Węgrowa i miast partnerskich. Nauczyciele z Żółkwi, Skolego, Rokitnego i Lwowa zwiedzili węgrowskie szkoły i rozmawiali ze swoimi polskimi kolegami o funkcjonowaniu placówek oświatowych w obu krajach, o metodach nauczania a przede wszystkim o edukacji regionalnej. Nauczyciele uczestniczyli również w warsztatach opowiadania historii „ Tworzenie słowem” prowadzonych przez Michała Malinowskiego.
Goście z Ukrainy zwiedzili Węgrów, a także Warszawę i wyjechali z Polski pełni wrażeń.
Działania w ramach projektu
W trakcie realizacji projektu w okresie od października 2007r. do maja 2008r. zorganizujemy:
● dwie konferencje oświatowe dla nauczycieli z Polski i Ukrainy, w ramach których nastąpi wymiana poglądów na temat edukacji regionalnej dzieci i młodzieży;
● cykl warsztatów dla nauczycieli i uczniów ze szkół węgrowskich i ukraińskich miast partnerskich, w ramach których nauczyciele poznają nową metodologię nauczania, a uczniowie zyskają nowe umiejętności oraz poznają tradycję i kulturę swojego regionu i państw sąsiedzkich;
● imprezę plenerową pt. „Pan Twardowski na kogucie – Festiwal Baśni Słowiańskich”, w ramach której uczestnicy z Polski i Ukrainy przedstawią spektakle, widowiska, koncerty, wystawy zrealizowane w oparciu o dziedzictwo kulturowe swoich krajów. Celem imprezy będzie popularyzacja tradycji słowiańskich. Imprezie towarzyszyć będą targi edukacyjne, w czasie których szkoły z miast partnerskich oraz placówki oświatowe z Węgrowa i sąsiednich miejscowości, zaprezentują ofertę edukacyjną, działalność swoich placówek oraz osiągnięcia uczniów;
konkurs plastyczny pt. „Baśnie i legendy z mojego regionu” oraz wystawę pokonkursową.