PL
EN
DE
Znaki miasta stanowią symbol wspólnoty, przywiązania i lokalnego patriotyzmu. Wyrażają gotowość do podejmowania działań dla obrony samorządności i budowania wspólnego dobra. Znaki miasta otaczane są najgłębszą czcią mieszkańców Węgrowa.
BARWY MIASTA: barwami miasta są złoty i brunatny (żółty i brązowy).
FLAGA MIASTA:
W barwach herbu składa się z trzech pionowych pasów w proporcjach 1:2:1. Boczne pasy brunatne, środkowy - złoty, na którym znajduje się niedźwiedź brunatny z czarnymi trąbami nad nim. Flaga miasta jest wywieszana na budynku, w którym odbywa się posiedzenie Rady Miejskiej - na czas jej obrad oraz na gmachu Urzędu Miejskiego w czasie uroczystości miejskich i państwowych, gdy bierze w nich udział Rada Miejska w całości lub jej Przewodniczący, a także tylko Burmistrz. Flagę miasta wywiesza się na budynku Urzędu Miejskiego, gdy w mieście składa oficjalną wizytę Wojewoda, Premier Rządu RP, Marszałek Sejmu RP lub Senatu RP, Prezydent RP lub Ambasador państwa akredytowanego przy Rządzie RP. Flagę miasta wywiesza się również podczas wizyty Biskupa, Kardynała, Prymasa lub przedstawiciela Stolicy Apostolskiej.
SZTANDAR MIASTA: składa się z dwóch płatów. Awers - w złotym polu niedźwiedź koloru brunatnego, nad nim trzy czarne trąby, wokół napis "Miasto Węgrów", u dołu rok nadania praw miejskich:1441, wokół płatu bordiura brunatna. Rewers - w polu czerwonym godło państwowe otoczone złotym wieńcem laurowo - dębowym, srebrne napisy - u góry: "Bóg Honor" u dołu "Ojczyzna". Sztandar miasta jest uroczyście ustawiany w sali w czasie obrad Rady Miejskiej oraz noszony przed nią na uroczystości miejskie, gdy występuje ona w całości lub gdy jest reprezentowana przez Przewodniczącego Rady bądź Burmistrza Miasta.
PIECZĘĆ MIASTA: zawiera herb miasta i wokół niego napis: MIASTO WĘGRÓW lub BURMISTRZ MIASTA WĘGROWA
Znaki miasta: herb, flaga, sztandar i pieczęć mogą być używane na przedmiotach przeznaczonych do celów handlowych, reklamowych i dekoracyjnych tylko za zgodą Rady Miejskiej Węgrowa. Powyższy tekst składa się na treść uchwały Rady Miejskiej Węgrowa Nr XVII/118/95, z dnia 15 listopada 1995 roku, w sprawie znaków Węgrowa.
HERB MIASTA WĘGROWA*)
Wiek XX wniósł sporo zamętu w interpretacji ikonograficznej herbu miasta Węgrowa. Wyemitowane w latach 30-tych przez magistrat fiskalne znaczki opłaty skarbowej posiadały błąd rysunkowy, gdyż przedstawiony na tarczy herbowej niedźwiedź miał lewą, a nie prawą łapę wysuniętą do przodu. Po II wojnie światowej ukazało się szereg widokówek, a nawet prac poważnych autorów, na których wizerunek godła i barwy odbiegały od obowiązującego wzorca M.in. w niewłaściwych barwach przedstawiono herb miasta Węgrowa w pracy "Miasta polskie w tysiącleciu". Najbardziej miarodajnym źródłem odnoszącym się do herbu Węgrowa jest uwierzytelniona kopia przywileju Jana Kazimierza z kwietnia 1651 roku, urzędowo poświadczona w XIX w. Dokument ten wydany przez króla na prośbę księcia Bogusława Radziwiłła, oprócz nadania miastu herbu obdarzał Węgrów prawem brandenburskim, regulował prace magistratu, sądownictwa, handlu oraz wyznaczał targi i jarmarki. Ustęp przywileju dotyczący nadania miastu herbu ma następującą treść: "[...] dajemy oprócz tego pomienionemu miastu herb, tj. niedźwiedzia przyrodzonego koloru postępującego y wstępującego prawą nogą w polu złotem, nad to z trzema trąbami myśliwskim czarnego koloru w tymże polu położonymi, jako wszystko lepiej malarski dowcip w pośrodku tego Naszego przywileju y obficiej wyraźny do obaczenia pokazuje, którym Herbem przyrzeczonym Mieszczanie Węgrowscy teraz y na potem będącym wolno będzie pieczętować y on na wszystkich Attestacyach i listach tak zawartych jako y otwartych od Magistratu pomienionego Miasta wychodzić mających, najbardziej zaś w prawach i akcjach jako i dekretach sądowych co wszystko tą pieczęcią zapieczętowane będzie aby wiarę miało mieć chcemy". Jak wynika z przytoczonego fragmentu opis herbu nie jest podany wyczerpująco. Opis niedźwiedzia nie nastręcza zasadniczo trudności w zrozumieniu ujęcia rysunkowego. Przywilej wyraźnie podaje, że jest on "przyrodzonego" tj. brunatnego koloru i ma do przodu wysuniętą przednią prawą łapę. Na pewno jest przedstawiony w ujęciu bocznym, gdyż wtedy jest "[...] obficiej wyraźny do obaczenia[...]". Najprawdopodobniej niedźwiedź usytuowany był na tarczy w ten sposób, że głowę miał z lewej, a tył z prawej strony. Wiele niedźwiedzi zostało w ten sposób ustawionych na polach herbowych, m.in. na herbach miast: Radzynia Podlaskiego, Rawicza, Tomaszowa Mazowieckiego, Kętrzyna, Przemyśla, Goniądza, Ożarowa, Szczekocin i innych. Odwrotnie ustawionego niedźwiedzia spotykamy rzadko (Kościerzyna, Adamów). Przywilej niezbyt wnikliwie opisuje drugi zasadniczy element tj. trąby, nie podając w jaki sposób są one względem siebie ułożone i w którym miejscu pola herbowego się znajdują. Ustalając układ trąb na zasadzie logicznego przypuszczenia można posłużyć się herbem Bogusława Radziwiłła tzw. Trąby (odmiana książęca III), który wyglądał następująco: "W polu złotym - orzeł czarny, na piersiach którego mała tarcza, na której w polu błękitnym, według Chrząńskiego czerwonem - trzy czarne trąby w złoto oprawne, dwie i jedna, w środku zetknięte munsztukami " [podkr. M.J.]. Nad tarczą mitra. Tarczę podtrzymują: lew złoty z prawej strony, gryf srebrny z lewej".
Taki układ trąb (dwie u góry, jedna w dole) mają również herby miast: Dukli, Zakliczyna, Sławatycz i Piasków. Na marginesie opisu radziwiłłowskiego herbu mamy wytłumaczenie dlaczego po II wojnie światowej ukazało się tyle błędnych herbów miasta z polem czerwonym lub niebieskim i trąbami w poprzeczno, żółto - czarne paski. Przypuszczać należy, że trąby w polu herbowym powinny znajdować się powyżej niedźwiedzia. Użycie w przywileju określenia "[...] nad to z trzema trąbami[...]", które następuje po opisie niedźwiedzia może sugerować użycie wyrazu nie "poza tem" lecz "nad nim" tj. nad niedźwiedziem. Również zawarty w przywileju wyraz "poszrodku" sugeruje umieszczenie niedźwiedzia w dole, a trąb nad nim. Ponadto trąby jako przedmioty wiszące, np. na ścianie lub ramieniu - winny znajdować się u góry w stosunku do niedźwiedzia chodzącego po ziemi. Można przyjąć, że element Radziwiłłowskiego godła znalazł się w herbie Węgrowa dlatego, ponieważ niektórzy właściciele miast stosowali takie zwyczaje. Bogusław Radziwiłł nie pomijał żadnej okazji, która by mogła dodać splendoru niezbyt staremu i udostojnionemu w Rzeczypospolitej jego litewskiemu rodowi. W tym okresie Rzeczpospolita była nękana wojnami i powstaniami kozackimi. Magnateria zyskiwała coraz większe znaczenie, władza królewska słabła. Jan Kazimierz pozytywnie nastawiony do Bogusława Radziwiłła, nie widział przeszkód w nadaniu Węgrowowi herbu z elementami godła tego dumnego magnata, nie chcąc go zapewne zrażać do siebie, czego Bogusław nie brał w przyszłości pod rozwagę. Miasto Węgrów herbu tego używało na pieczęciach do czasu rozbiorów Polski. W okresie zaborów jego stosowanie było ograniczone z powodu wprowadzenia innych pieczęci z godłem państwa zaborczego.
W 1933 roku wojewoda lubelski zalecił podległym sobie prezydentom i burmistrzom przywrócić tradycję posługiwania się historycznymi herbami miast. W związku z tym burmistrz Węgrowa Jan Kuta osobiście odszukał w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie kopię wyżej opisanego przywileju i w dniu 28 września 1933 roku Zarząd Miejski podjął uchwałę o reaktywowaniu herbu, która następnie została zatwierdzona przez ówczesne władze zwierzchnie. Od tego czasu magistrat miasta Węgrowa posługiwał się okrągłą pieczęcią z herbem, a także używał fiskalnych znaczków opłaty skarbowej z herbem. Herb ten był stosowany przez magistrat do wybuchu II wojny światowej. W czasie okupacji Niemcy wprowadzili inne pieczęcie z dwujęzycznym tekstem niemiecko - polskim. Po wojnie nie powrócono do urzędowych pieczęci z herbem miasta, gdyż obowiązywał jednolity wzór pieczęci dla całego kraju. Dopiero w 1984 roku naczelnik miasta Bogdan Więckowski spowodował umieszczenie herbu miasta Węgrowa na autobusach miejskich i przystankach komunikacji miejskiej oraz przydrożnych słupach oznaczających granice miasta.
W dniu 15 listopada 1995 roku Rada Miejska Węgrowa podjęła uchwałę Nr XVII/118/95, w sprawie znaków Węgrowa. Zgodnie z zapisem § 1 uchwały: Znakami miasta są herb, barwy, flaga, sztandar i pieczęć. Do opisu herbu miasta odnosi się § 3 uchwały: Herbem miasta Węgrów jest w polu złotym niedźwiedź brunatnego koloru, w pozycji poziomej, skierowany w lewym kierunku, z wysuniętą do przodu prawą łapą, z trzema nad nim trąbami myśliwskimi czarnego koloru w złotej oprawie. Z kolei § 8 cytowanej uchwały mówi:
Herb miasta umieszczany jest w sali obrad Rady Miejskiej i Zarządu Miasta, w pomieszczeniach Urzędu Miejskiego oraz na budynkach miejskich.
1.Herb miasta jest wywieszany z okazji publicznych uroczystości miejskich w miejscu ich odbywania oraz umieszczany w innych miejscach za zgodą Rady.
2.Herb miasta umieszczany jest na drukach urzędowych Przewodniczącego Rady Miejskiej i Burmistrza Miasta oraz za ich zgodą na materiałach informacyjnych i biuletynach Urzędu Miejskiego.
3.Herb wykonany w metalu stanowi odznakę "Za Zasługi Dla Węgrowa".
4.Przewodniczący Rady Miejskiej oraz Burmistrz Miasta podczas uroczystości oraz posiedzeń sesji Rady Miejskiej lub Zarządu Miasta noszą ceremonialny herb miasta wykonany w metalu posrebrzonym na łańcuchu zawieszonym na szyi.
5.Użycie herbu przez podmioty nie będące jednostkami organizacyjnymi miasta, a także przez organizacje społeczne, może nastąpić tylko za zgodą Rady Miejskiej.
*) - tekst pochodzi z monografii Węgrowa "Węgrów dzieje miasta i okolic w latach 1441 - 1994", praca zbiorowa pod redakcją Arkadiusza Kołodziejczyka i Tadeusza Swata, Węgrów 1991, str. 441, 442 - 443, Copyright by Towarzystwo Miłośników Ziemi Węgrowskiej.
do pobrania:
